Dlaczego właśnie sport?
Sport jak żadna inna dziedzina życia stanowi niesamowitą przestrzeń dla ludzi na całym świecie do nawiązywania trwałych porozumień i silnego partnerstwa. Sport może nie tylko integrować całe społeczności i kraje, ale także scalać ludzi na poziomie osobistym. Bezpośredni udział w wydarzeniach sportowych, jak i ich samo oglądanie to świetny sposób na rozwijanie lub utrzymywanie głębokich osobistych więzi z innymi ludźmi. Co więcej, będąc sportowcem gra w jednym zespole pomaga tworzyć lepsze relacje. Istnieje wiele sposobów, dzięki którym sport może łączyć zarówno jednostki, jak i całe społeczeństwa.
W wymiarze międzynarodowy, sport, a zwłaszcza piłka nożna, najpopularniejsza gra na świecie, może stać się polem szkoleniowym dla polityki, w tym dla wielkich mocarstw, w budowaniu pokoju lub rozwiązywaniu konfliktów. Bardzo potrzebne w czasach agresji militarnej, zagrożenia klimatycznego i trwających skutków globalnej pandemii są organizacje, politycy i liderzy w sporcie, którzy wspierają silne, etyczne i bezpośrednie zaangażowanie w polityczną walkę o pokój i sprawiedliwość.
W przypadku niektórych społeczności, więź z lokalną drużyną sportową jest tak silna, że jest niemal uważana za jej część. Jedność narodowa poprzez drużynę sportową jest czymś wyjątkowy, tym bardziej w czasach naznaczonych agresją i wojną. Igrzyska Olimpijskie, jak i mistrzostwa świata są idealne aby wyrazić nasze wsparcie, bez osobistych przekonań lub ideałów na drodze dumy narodowej.
Sport jako sposób rozwiązywania konfliktów
Sport jako sposób rozwiązywania konfliktów ma na świecie kilku wybitnych orędowników. Książka Charlesa Korra i Marvina Close opowiada o tym, jak przywódcy Afrykańskiego Kongresu Narodowego, uwięzieni na osławionej Wyspie Robben, utworzyli własną ligę piłkarską Makana Football Association i prowadzili ją na zasadach FIFA, wykorzystując grę i wprowadzoną dyscyplinę, aby umożliwić im przetrwanie w surowym środowisku więzienia i stworzyć przestrzeń, w której mogliby domagać się godności, a nawet formy podstawowej organizacji demokratycznej. Dzięki temu doświadczeniu Nelson Mandela zdał sobie sprawę z siły sportu, która motywuje oraz inspiruje. We wczesnych latach swojej prezydentury nowo wyzwolonej Republiki Południowej Afryki wykorzystywał to jako część procesu promowania pojednania między mającymi obsesję na punkcie sportu Afrykanerami, a równie pasjonującymi się sportem mieszkańcami miasteczek o czarnym kolorze skóry. Kiedy RPA organizowała Mistrzostwa Świata w Rugby w 1995 roku, Mandela w niezwykle symbolicznym akcie nosił koszulkę białego kapitana drużyny, Francoisa Pienaara. Historia ta była następnie tematem dużego filmu Invictus, opartego na książce Johna Carlina.
We wczesnych latach XXI wieku rola sportu w przywracaniu pokoju ewoluowała tak bardzo, że obecnie nazywana jest odrębnym sektorem przywracania pokoju, ponieważ wiele organizacji, od Organizacji Narodów Zjednoczonych po szeroką gamę lokalnych projektów oddolnych, używali sportu jako narzędzia rozwiązywania konfliktów.
Działania ustrukturyzowane
Ten zakres działalności jest obecnie powszechnie określany jako Sektor Rozwoju Sportu i Pokoju (Sport for Development and Peace – SDP). Zaangażowanie w ten sektor, obecnie rozwijanej jako żywotna globalna sieć obejmująca tysiące organizacji społeczeństwa obywatelskiego i setki tysięcy młodych ludzi, jest okazją do ponownego ożywienia i innowacji w pracy na rzecz budowania pokoju i rozwiązywania konfliktów. Również sektor prywatny zapewnia szeroką gamę unikalnych umiejętności, wiedzy specjalistycznej, zasobów i relacji, czyli tych potencjałów, które znacznie wykraczają poza finansowanie i obejmują m.in. wolontariat pracowniczy i działalność fundraisingowa, wyspecjalizowane umiejętności rozwiązywania sporów w postaci mediacji i arbitrażu, jak ma to miejsce w przypadku Centrum Mediacji Sportowej.
W sporcie nie ma jednego problemu. Czynniki konfliktogenne są różne, w tym kwestie pracownicze, prawa do transmisji, problemy dyscyplinarne czy spory dotyczące zarządzania relacjami. Mediacja na wielu swych szczeblach funkcjonowania może budować sport, który sam w sobie poprzez czystą rywalizację pomaga w dostarczeniu rozwiązań polubownych. Promowanie ducha współpracy i koordynacji między ludźmi sportu przyczyni się bezpośrednio do wyrównania tendencji między zwaśnionymi stronami, a w konsekwencji do bardziej efektywnego i celowego zarządzania ich konfliktem, a finalnie do jego rozwiązania.